Biologia rozszerzona dla maturzystów – 2025/2026

Bloki tematyczne omawiane podczas kursu

1. Budowa chemiczna organizmów
2. Budowa i funkcjonowanie komórki
3. Metabolizm
4. Cykl komórkowy i podziały komórkowe
5. Genetyka molekularna
6. Biotechnologia
7. Mechanizmy dziedziczenia
8. Elementy ewolucjonizmu
9. Przegląd nieożywionych form chorobotwórczych
10. Bakterie
11. Protisty zwierzęce
12. Protisty roślinopodobne i rośliny pierwotnie wodne
13. Rośliny lądowe i wtórnie wodne
14. Grzyby
15. Zwierzęta – przedstawienie sposobu klasyfikacji i różnorodności zwierząt
16. Budowa i funkcjonowanie zwierząt, w tym – człowieka
17. Ekologia
18. Metodyka badań biologicznych

1. Budowa chemiczna organizmów w tym m.in.: skład chemiczny organizmów, właściwości fizykochemiczne i biologiczna rola wody, charakterystyka i znaczenie biologiczne węglowodanów, białek, lipidów oraz kwasów nukleinowych, charakterystyka związków wysokoenergetycznych na przykładzie ATP, charakterystyka i znaczenie dinukleotydów na przykładzie NAD⁺.
2. Budowa i funkcjonowanie komórki, w tym m.in.: charakterystyka poszczególnych organelli komórkowych w zakresie budowy i funkcji, przedstawienie podobieństw i różnic między komórką roślinną, grzybową i zwierzęcą̨.
3. Metabolizm, w tym m.in.: charakterystyka budowy i funkcjonowania enzymów białkowych, przebieg katalizy enzymatycznej, omówienie czynników warunkujących aktywność enzymów, omówienie różnych sposobów regulacji aktywności enzymów w komórce, przebieg fotosyntezy i chemosyntezy, pozyskiwanie energii użytecznej biologicznie.
4. Cykl komórkowy i podziały komórkowe, w tym.m.in.: omówienie replikacji semikonserwatywnej, ukazanie różnic między podziałem mitotycznym a mejotycznym i wyjaśnienie biologicznego znaczenia mitozy oraz mejozy w cyklach życiowych organizmów. Apoptoza.
5. Genetyka molekularna, w tym m.in. porównanie struktury genomu prokariotycznego i eukariotycznego, przebieg transkrypcji i translacji, przedstawienie sposobów regulacji ekspresji informacji genetycznej organizmów eukariotycznych, określenie źródeł zmienności genetycznej.
6. Biotechnologia, w tym.m.in.: przedstawienie podstawowych narzędzi i technik inżynierii genetycznej, omówienie sposobów oraz znaczenia otrzymywania transgenicznych bakterii, roślin i zwierząt, omówienie sposobów oraz znaczenia klonowania zwierząt.
7. Mechanizmy dziedziczenia: w tym.m.in.: genetyka mendlowska, dziedziczenie genów sprzężonych ze sobą, mechanizmy dziedziczenia płci zwierząt, dziedziczenie genów sprzężonych z płcią, analiza drzew rodowych, w tym dotyczących występowania chorób genetycznych człowieka.
8. Elementy ewolucjonizmu, w tym m.in.: przedstawienie podstawowych mechanizmów ewolucji oraz źródeł wiedzy o przebiegu ewolucji (z zakresu anatomii porównawczej organizmów, skamieniałości, obserwacji doboru w naturze), elementy genetyki populacji (definicja puli genowej populacji, prawo Hardy’ego-Weinberga), przedstawienie mechanizmów powstawania gatunków, elementy antropogenezy.
9. Przegląd nieożywionych form chorobotwórczych: wirusy – pasożyty molekularne.
10. Bakterie i archeowce – omówienie różnorodności pod względem budowy komórki, zdolności do przemieszczania się̨, trybu życia i sposobu odżywiania się̨, mechanizmów prowadzących do zmienności genetycznej bakterii, przedstawienie roli bakterii w życiu człowieka i w przyrodzie.
11. Protisty zwierzęce – charakterystyka sposobów poruszania się, odżywiania, rozmnażania, wykazanie zależności między środowiskiem życia a budową, przedstawienie najważniejszych protistów wywołujących choroby człowieka.
12. Protisty roślinopodobne i rośliny pierwotnie wodne – charakterystyka najważniejszych grup glonów (brunatnice, okrzemki, krasnorosty i zielenice), przedstawienie roli glonów jako producentów materii organicznej w ekosystemach wodnych.
13. Rośliny lądowe i wtórnie wodne – omówienie cyklu życiowego i cech charakterystycznych mchów, widłakowych, skrzypowych i paprociowych oraz roślin nasiennych, charakterystyka budowy (na poziomie tkanek i organów) i funkcjonowania roślin okrytozalążkowych (w tym omówienie fizjologii przewodzenia wody i asymilatów w roślinie, reakcje na bodźce, rola hormonów roślinnych w funkcjonowaniu rośliny, w tym w reakcjach tropicznych)
14. Grzyby – przedstawienie podstawowych cech grzybów odróżniających je od innych organizmów; charakterystyka rozmnażania i odżywiania się grzybów, omówienie roli grzybów w przyrodzie, charakterystyka oddziaływań mutualistycznych, które współtworzą organizmy zaliczane do grzybów.
15. Zwierzęta – przedstawienie sposobu klasyfikacji i różnorodności zwierząt w zakresie: bezkręgowce/kręgowce, dwuwarstwowce/trójwarstwowce, bezowodniowce/owodniowce, łożyskowe/bezłożyskowe, skrzelodyszne/płucodyszne, zmiennocieplne/stałocieplne oraz ogólna charakterystyka strunowców i kręgowców. Przedstawienie cech zwierząt pozwalających na rozróżnienie parzydełkowców, płazińców, nicieni, pierścienic, mięczaków, stawonogów (skorupiaków, pajęczaków, owadów), szkarłupni, ryb, płazów, gadów, ssaków i ptaków.
16. Budowa i funkcjonowanie zwierząt, w tym – człowieka – omówienie budowy i funkcji powłok ciała, układu szkieletowego, mięśniowego, pokarmowego, oddechowego, krążenia, wydalniczego, rozrodczego, nerwowego i dokrewnego.
17. Ekologia, w tym. m.in. przedstawienie podstawowych terminów (nisza ekologiczna, zakres tolerancji, populacja, biocenoza, ekosystem), charakterystyka zmian liczebności populacji, analiza struktury wiekowej i przestrzennej populacji, omówienie zjawiska konkurencji wewnątrzgatunkowej i jej skutków, omówienie przykładów zależności międzygatunkowych, omówienie struktury i funkcjonowania ekosystemu pod względem przepływu energii i krążenia materii w przyrodzie. Omówienie czynników kształtujących różnorodność gatunkową i ekosystemową Ziemi i rozmieszczenie biomów na kuli ziemskiej. Przedstawienie wpływu człowieka na różnorodność biologiczną (zagrożenie gatunków rodzimych, introdukcja gatunków obcych).
18. Metodyka badań biologicznych – doskonalenie umiejętności planowania obserwacji i doświadczeń oraz wnioskowania w oparciu o wyniki badań.

W przypadku zapisu na dwa kursy maturalne cena za każdy kurs będzie wynosiła 1395 zł.

Organizator zastrzega, iż w przypadku konieczności zajęcia mogą się odbywać w formie zdalnej.